KASETÇİLİK TARİH OLUYOR

Günlük yaşamda insanların hayatını kolaylaştıran sanal alemde bulunan video veya müzik uygulamaları, CD ve kasetçilerin işlerini olumsuz etkiliyor. İnternete kolay ulaşım, eskiden insanların film izlemek ya da müzik dinlemek amacıyla kullandıkları kaset ve CD satışlarına talebi azalttı.

Bir zamanlar şöhreti yakalamak için Anadolu’nun dört bir yanından gelen insanların hikâyeleriyle öykülere, filmlere konu olan IMÇ Plakçılar Çarşısı, müzik piyasasındaki dijitalleşmeyle birlikte hareketli günlerini geride bıraktı. İçerisindeki birçok dükkânın boş olduğu göze çarpan çarşıda, müzik dünyasının büyük isimlerinin albümlerine imza atmış olan yapım şirketleri, kaset satış rakamlarının milyonlarla ifade edildiği günlerin artık geride kaldığını söylüyor. 1990’lı yıllardan 2005 yılına kadar altın çağını yaşayan kasetçilik, şimdilerde can çekişiyor. Hepimizin evinde bulunan ve neredeyse eskiden hayatımızın olmazsa olmazlarından birisi olan kasetler ise şu anda teknolojiye direniyor. Talep pek olmadığı için artık kaset üretimi yapılamıyor, bu sebeple sadece önceden üretilmiş eski kasetlerin satışı yapılıyor. Unkapanı’nda bulunan Plakçılar Çarşısında ki CD, kaset ve plak satıcılarıyla; dijitalleşmenin müzik sektörü üzerine etkisini konuştuk. Elenor Müzik Marketin işletmecisi olan Muhteşem Candan, İstanbul’da bulunan nadir kasetçilerden bir tanesi. Muhteşem Bey’in sorulara vermiş olduğu cevaplar şöyle :

Ne kadar zamandır bu işi yapıyorsunuz?

Ben bu işi 40 yıldır yapıyorum. İşe Plakçılar Çarşısında başladım hala da burada devam ediyorum.

Sahip olduğunuz müzik dükkanı içerisinde neler satıyorsunuz?

Plak, CD, kaset, pikap, gramofon ve eski poster resimleri satıyorum.

En fazla neye talep oluyor?

Bu aralar daha çok plak satışı oluyor, gramofonların piyasada hala buluyor olması sebebiyle eskiye, nostaljiye bir ilgi var ama çok da fazla satılıyor diyemem. Koleksiyoncular tarafından ilgi görüyor ama genelde pek bir ilgi görmüyor.

Kaset satışı oluyor mu, ne sıklıkla kaset satışı yapabiliyorsunuz?

Kaset satışı çok nadiren oluyor, belki ayda bir kere oluyor ya da olmuyor.

Müşterileriniz genelde hangi yaş grubu aralığında oluyor?

Çoğunlukla yaşlı insanlar tercih ediyor tabi ki ama bazen kasete plağa merak salmış gençlerde geliyor ya da orta yaşlı koleksiyoncular geliyor.

Geçmiş dönemin müzik sektörünü ve şimdiki dönemin müzik sektörünü karşılaştırdığınız zaman ne gibi farklar olduğunu düşünüyorsunuz? Sizce bu farklılıkların sebebi nedir?

Geçmiş de ki müzik sektörü ve şu an ki müzik sektörü arasında çok büyük farklar var. Bir kere şu an bulunan müzik sektörü dijital bir platform üzerine kurulu eskisi kadar emek verilmiyor bile her şeyi bilgisayar ve internet üzerinden hallediyorlar. Önce den öyle değildi insanlar ünlü olmak için varını yoğunu satıp İstanbul’a gelip Plakçılar Çarşısında sıraya girerek ünlü olmaya çalışırlardı ama şimdi elini sallayan ünlü oluyor. Kasete CD ye atılan şarkılarda bile bir emek vardı şimdi sadece tek tuşla internete yüklüyorlar. Sektör bitti maalesef.

“Yaşlılar bile internetten müzik dinliyor”

Plakçılar çarşısında ki bir diğer kaset satıcısı olan Mega Müziğin işletmecisi Ethem Zeytinkaya müziğin değer kaybettiğinden yakınıyor.

Ne zamandır bu işi yapıyorsunuz?

25 yıldır bu işi yapıyorum, yapmaya da devam edeceğim

En fazla ne satışı yapıyorsunuz? Kaset satışı oluyor mu?

Çoğunlukla plak satışı oluyor, kaset çok nadiren satılıyor çünkü kaset çalarlarda yok artık insanlar kaset alsa nerde dinleyecekler biz bile bulamıyoruz pek fazla.

İstanbul da kasetçilik Plak Çarşısı dışında başka yerlerde yapılıyor mu?

Pek sanmıyorum. Burası müziğin merkezidir, müzikle ilgili aranan her şey burada bulunur. Varsa bile çok nadirdir diye düşünüyorum.

Azalan bu ilginin sebebi nedir sizce?

Tabi ki teknoloji, yaşantımızı her geçen gün daha kolay hale getirmek için yapılan yenilikler bazen emeğin ve emekçinin önüne geçiyor.

“MÜ-YAP olmasa hepimiz batardık”

En son olarak Plakçılar Çarşısında en eski kaset satıcılarından biri olan, Silvana müzik marketin sahibi olan ve aynı zamanda yönetmen olan Ferdi Tayfur, İbrahim Tatlıses gibi birçok ünlüyle de çalışmış olan Şahabettin Arvas ile bir söyleşi yaptık.

50 yıl öncesiyle şu dönemi karşılaştırınca neler söyleyebilirsiniz?

Ben buranın tıklım tıklım olduğu dönemleri hatırlıyorum insanların ünlü olmak için geceden gelip beklediklerini, kalacak yeri dahi olmayıp banklarda uyuduklarını, günlerce aylarca sesini beğendirmek için uğraştıklarını bilirim. Barış Akarsu’nun İbrahim Tatlıses’in Seda Sayan’ın ünlü olmadan önce burada nasıl çabaladıklarını bilirim. Hiçbir şey kolay değildi o zaman şu an buralar bomboş gelip giden yok herkes internetten dinliyor artık, şarkılar desen bambaşka birbirinden, biz o dönemde bu küçücük dükkanda 6 7 kişi çalışır yine de yetişemezdik. Çok güzel zamanlardı eskiler.

Hala buraya gelip albüm/ kaset çıkarmaya gelen oluyor mu?

Evet oluyor tabi, nadiren de olsa mutlaka birileri geliyor.

Kaset satışı oluyor mu, nasıl sizce kasete olan ilgi?

Hayır neredeyse hiç olmuyor diyebilirim. Kasetin bana maliyeti 4 TL ama 2,50 TL ye satmak durumunda kalıyorum. Ayda yılda biri gelip bir tane almak isterse de ona hediye ediyorum.

Peki bu kadar zarar ediyorken ve pek fazla da satış yapamıyorken burada bu işi yapan insanlar nasıl bu işi yapıyor, nasıl batmadan devam edebiliyor?

Evet dükkandan çok fazla para kazanamıyoruz zaten, ama MÜ-YAP adı verilen, Türkiye'de fonogram yapımcılarının bir araya gelerek oluşturduğu meslek iş birliği şirketi her 3 ay da bir bize belli miktarda bir para veriyor. Bu sebeple bu sektör bir nebze destek olmuş oluyor.